Ang asawa ko ay isang nars. Sa simula pa lang, alam kong mahirap ang kanyang trabaho — mahabang oras, puyat, at madalas ay gabi ang duty. Sanay na akong umuwi siyang pagod, at kahit tatlong beses lang siya makauwi sa loob ng isang linggo, tinatanggap ko iyon nang walang reklamo. Pero nitong mga huling buwan, may kakaibang nagbago sa kanya.
Dati, pag-uwi niya, agad siyang ngumiti at yayayang kumain ng hapunan. Pero ngayon, palagi siyang tutok sa cellphone, parang may ibang mundo siyang pinapasok na hindi ko alam. Pinipilit kong intindihin — baka stress lang sa ospital. Pero sa puso ko, may kumikirot na kutob na ayaw kong paniwalaan.
Isang gabi ng malakas na ulan, umuwi siya na basang-basa. Napansin kong ang suot niyang medyas ay kulay itim — malinaw na panglalaki iyon. Nagtanong ako, at ngumiti lang siya.
“Ang lamig sa ospital,” sabi niya. “’Yung tindahan sa tapat, wala nang pambabae, kaya ‘yan muna.”
Tumango ako, pero sa loob ko, may tinig na nagtatanong: Totoo kaya ‘yun?
Kinagabihan, sinubukan kong yakapin siya, pero mahinahon niyang itinulak ang kamay ko.
“Pagod ako,” mahinahon niyang sabi.
Tumalikod ako, pinilit matulog, pero paulit-ulit sa isip ko ang tanong — sino ba talaga ang dahilan ng mga gabing wala siya?
Maya-maya, tumunog ang cellphone niya.
Ting!
Bumangon siya at mabilis na binasa ang mensahe. Sa mahinang liwanag ng lampshade, napatigil ako nang mabasa ko ang ilang salita:
“Bumaba ka na.”
Nanlamig ako. Sino ‘yung kausap niya sa ganitong oras? Tahimik kong pinagmamasdan habang dahan-dahan siyang lumabas ng kwarto. Sinundan ko siya, marahang-marahang hakbang, hanggang marinig ko ang boses niya sa may hagdan:
“Wag mong sabihin sa asawa ko…”
Doon ako tuluyang natigilan. Parang gumuho ang mundo ko. Buong magdamag akong nakatulala, iniisip kung paano ko siya haharapin kinaumagahan.
Ngunit nang sumikat ang araw, may nakita akong maliit na papel at isang susi sa tabi ng unan. Nakasulat sa pamilyar niyang sulat-kamay:
“Maligayang kaarawan, mahal. Isang taon akong nag-ipon at nangutang pa para bilhan ka ng kotse. Ang mga gabing wala ako — ‘yun ang mga gabing inaasikaso ko ang lahat. Sana mapatawad mo ako sa mga lihim na iyon. Mahal na mahal kita.”
Napatulala ako. Dahan-dahang bumagsak ang luha ko sa papel na hawak ko. Ang lahat ng duda at takot — napalitan ng init ng pag-ibig at pag-unawa.
Habang umaambon sa labas, naramdaman kong unti-unting gumagaan ang puso ko.
Ang mga gabing puno ng alinlangan ay napalitan ng isang katotohanang mas maganda kaysa sa kahit anong hinala — na minsan, ang mga lihim ay hindi pagtataksil, kundi sakripisyo ng pag-ibig.
Aral:
Huwag agad husgahan ang katahimikan o ang pagbabago ng taong mahal mo — baka ang akala mong pagtatago ay paraan lang niya para mapasaya ka sa dulo.