Tahimik na tumigil ang oras sa loob ng silid-hukuman. Bawat hininga ay parang pinipigil habang nakatutok ang lahat sa dalawang tao: si Don Horacio Aldama, isang bilyonaryong mayabang ngunit malupit pa ring nakatayo, at ang babaeng hahatol sa kanyang kapalaran—si Judge Lia Adora Santos.
Ngunit ang tagpong ito ay higit pa sa isang paglilitis. Ito ang rurok ng kwentong nagsimula mahigit dalawang dekada na ang nakalipas, isang pagtatagpo ng nakaraan at hinaharap, ng ama na pinili ang reputasyon kaysa sa dugo at ng anak na minsang itinapon sa ilog.
Noong gabing binuhos ng ulan ang St. Gabriel Medical Center, tahimik na umiiyak si Elenita Manego habang yakap-yakap ang kanyang bagong silang na sanggol. Si Don Horacio Aldama, ang kanyang amo at isa sa pinakamakapangyarihang negosyante sa bansa, ay nag-utos na itago ang pangyayari.
“Isa lang siyang kasambahay. Ang sanggol ay wala akong pakialam. Huwag mong hayaan na malaman ito ng iba,” binitiwan niya sa assistant na si Salvador.
Sa tulong ng isang tiwaling nurse, inilagay nila ang sanggol sa basket at itinapon sa Ilog Pandan sa San Rafael. Ngunit sinalo ito ng kabutihan: natagpuan ng matandang mangingisda na si Mang Ador at asawa niyang si Aling Cora. Dinala nila sa kanilang maliit na kubo ang bata at inaruga. Pinangalanan nila itong Lia, na nangangahulugang “liwanag.”
Lumaki si Lia sa payak na tahanan, malayo sa marangyang mundo ng mga Aldama, ngunit puno ng pagmamahal. Sa kabila ng simpleng buhay, napansin niyang naiiba siya—maputing kutis, matangos na ilong—na nagbunsod sa kanyang tanong tungkol sa sarili.
Isang gabi, tinanong niya sina Mang Ador at Aling Cora ang tungkol sa kanyang pinagmulan. Doon ibinahagi nila ang kabalintunaan: siya ay itinapon sa ilog nang bagong silang. Ang sakit at tanong na “Bakit ako?” ay nagpatibay sa kanya, ginawang inspirasyon upang maging abogada at itaguyod ang hustisya para sa mga biktima.
Lumaki si Lia, nagtapos sa prestihiyosong unibersidad sa Maynila sa pamamagitan ng full scholarship, at naging isang huwes na kilala sa kanyang integridad. Sa kabila ng mataas na posisyon, hindi niya tinalikuran ang misyon: tuklasin ang nakaraan at hanapin ang kanyang ama.
Sa tulong ng kanyang mentor, nakakuha siya ng DNA mula kay Don Horacio—ang resulta: 99.9% probability. Ang batang itinapon ay tunay na anak ng bilyonaryo. Ngunit hindi paghihiganti ang layunin niya; ang hustisya ang kanyang gabay.
Ilang taon ang lumipas, nang isang malawakang kaso ng panlilinlang, pang-aabuso sa empleyado, at tax fraud ang isinampa laban kay Don Horacio, si Judge Lia ang naitalaga. Sa loob ng korte, lumapit ang dating driver, Salvador, at inihayag ang lihim ng itinapon na sanggol. Lumabas din ang lumang diary ni Elenita at mga dokumento mula sa dating CFO na nagpapatunay sa kasalanan ni Don Horacio.
Sa araw ng paghatol, puno ang korte. Tumayo si Lia at nagpasya:
“Matapos ang masusing pagdinig, natagpuan ng hukuman na si Don Horacio Aldama ay nagkasala sa sexual coercion, obstruction of justice, tax evasion, at willful abandonment ng sariling anak. Siya ay hinatulan ng habangbuhay na pagkakabilanggo, walang posibilidad ng parol.”
Tumigil ang mundo ni Don Horacio. Tumingin siya kay Lia, ngunit ang hukom ay nanatiling matatag, simbolo ng batas at hindi ng galit.
Makalipas ang ilang buwan, tahimik na nagbitiw si Lia sa kanyang posisyon. Bumalik siya sa San Rafael at nagtayo ng libreng legal clinic, “Batas sa Baryo,” at pinangalanan ang kanyang sentro bilang pag-alala sa kanyang ina: “Elenita Manego Center for Legal Empowerment.”
Si Lia Adora Santos—ang batang itinapon sa ilog—ay naging huwes at tagapagtanggol ng mahihina, patunay na ang hustisya, gaano man katagal ibaon, ay palaging lilitaw at dadaloy, tulad ng tubig, at maghahatid ng liwanag sa mga naapi.