Sa isang tahimik na barangay sa Baguio, naninirahan si Maria, tatlumpung taong gulang, tahimik at masipag. Lumaki siyang ulila, pinalaki sa ampunan, at sanay na siyang mabuhay nang mag-isa. Ang kanyang buhay ay simple: nag-aalaga ng mga matatanda, naglilinis, nagluluto, at nagbibigay ng oras at pagmamahal sa mga taong nangangailangan.
Isang araw, tumawag ang barangay health center:
“Maria, may matandang lalaki rito sa dulo ng kalsada. Walang kamag-anak. Baka gusto mong alagaan, may kaunting bayad.”
Agad siyang pumayag.
Dinala siya sa lumang kahoy na bahay sa gilid ng bundok. Doon niya nakilala si Mang Ernesto, payat at mahina, may malamig na tingin ngunit puno ng lungkot sa kanyang mata. Sa unang linggo, tahimik lang si Maria. Nililinis niya ang bahay, nagluluto, at nagbabantay sa gabi.
“Salamat,” ang palaging sagot ng matanda.
Ngunit sa paglipas ng mga araw, unti-unting nagiging malambot ang mga mata ni Mang Ernesto sa tuwing tinitingnan si Maria.
Isang gabi, habang umuulan, nagtanong si Maria,
“Mang Ernesto, bakit po kayo mag-isa rito?”
Tahimik ito sandali bago sumagot,
“May anak ako noon… babae. Kinuha siya ng ina niya at hindi ko na muling nakita. Siguro galit na siya sa akin hanggang ngayon.”
Tumigil ang mundo ni Maria sandali. Parang may kakaibang koneksyon sa pagitan nila, na hindi niya maipaliwanag.
Lumipas ang mga buwan. Naging parang mag-ama sila. Sabay silang nagkakape sa umaga, sabay nagdarasal sa gabi, at bawat ngiti ni Mang Ernesto ay nagpaparamdam kay Maria ng init at pagmamahal.
Isang araw, habang naglilinis ng lumang aparador, may natagpuan si Maria—isang lumang larawan at isang lumang birth certificate. Nakalagay ang pangalan: Maria Dela Cruz Ernesto.
Nanginginig ang kamay niya. Tumakbo siya sa labas, humihinga nang mabilis, at nang bumalik, umiiyak na siya.
“Mang Ernesto… ako po ‘yung anak na hinahanap ninyo.”
Hindi agad nakapagsalita ang matanda. Nang mahulog ang baso sa kamay niya, niyakap niya si Maria ng mahigpit. Sa ilalim ng maulang bubong, narinig lang ang mahinang boses:
“Anak… patawarin mo ako. Hinanap kita sa bawat lungsod. Akala ko wala ka na.”
Magdamag silang magkasama. Sa unang pagkakataon, naramdaman ni Maria ang tunay na “tahanan”—hindi sa bahay, kundi sa bisig na handang magpatawad at magmahal.
Ngunit ilang linggo lamang matapos iyon, humina si Mang Ernesto.
“Anak… kung sakaling mawala ako, ipagpatuloy mo lang ang kabutihan. Huwag mong hayaang manlumo ka.”
Namatay siya isang umaga ng Disyembre, habang hawak ni Maria ang kanyang kamay. Hindi siya umiyak nang malakas. Sa halip, ngumiti siya habang lumuluha.
“Salamat, Tay. Sa wakas, natagpuan ko kayo.”
Pagkalipas ng ilang taon, binuksan ni Maria ang isang maliit na bahay-ampon sa parehong barangay, pinangalanang “Tahanan ni Ernesto.” Dito niya inaalagaan ang mga bata at matatanda na walang pamilya—dahil alam niya na walang mas masakit kaysa lumaking walang yakap ng magulang.
Ang kwento ni Maria ay kumalat sa bayan. Marami ang naiyak, ngunit mas marami ang natutong magmahal muli. Tuwing gabi, kapag tahimik, tinitingnan ni Maria ang langit at binubulong:
“Tay, natutupad ko na po ang pangarap n’yo.”