Ako si Agnes, Grade 12 student. Isang araw, pagod na pagod akong umuwi mula sa school — sunod-sunod na quizzes, projects, at init ng araw. Gusto ko lang sana pag-uwi, makakain ng mainit na pagkain at makapagpahinga nang tahimik.
Pagbukas ko ng pinto, nakita ko si Tatay, nakaupo sa maliit naming bangkito, pinupunasan ang pawis sa noo. Matanda na siya, medyo mahina na rin ang paningin. Simula nang mawala si Nanay, siya na lang ang nag-aalaga sa akin. Hindi siya bihasa sa mga modernong lutuin — puro simpleng ulam lang ang alam niya.
“Tay,” sabi ko, habang hinuhubad ang sapatos ko, “pakiluto nga po nitong pancit canton. Gutom na gutom na ako.”
Ngumiti siya at tumango. “Sige anak, ako na bahala.”
Pumasok ako sa kwarto, nagbihis, humiga, at saglit na nag-scroll sa cellphone. Ilang minuto lang, narinig ko siyang sumigaw mula sa kusina:
“Agnes, anak! Luto na o!”
Agad akong lumabas, excited. Pero paglapit ko sa mesa, natigilan ako.
Yung pancit canton — may sabaw.
Parang instant noodles. Lutong-luto, malabnaw, at medyo amoy toyo.
Biglang sumiklab ang inis ko.
“Tay! Ano ‘to?! Sabi ko pancit canton, hindi noodles!”
Tahimik lang siya, bahagyang nakayuko.
“Pasensya na, anak,” mahina niyang sagot. “Akala ko kasi nilalagyan din ng tubig para masarap.”
Pero dahil sa gutom at pagod, hindi ko napigilan.
“Edi sana ‘wag ka na lang magluto kung di mo alam!” sigaw ko, sabay tapon ng pancit sa lababo.
Tumahimik ang buong bahay.
Si Tatay, hindi kumibo. Tumingin lang siya sa mesa, tapos mahinang nagsalita:
“Sige, anak… bibili na lang ako ulit. Baka nagkamali lang talaga ako.”
Doon ako napatigil. Nakita ko kung paano nanginig ang kamay niya habang nililinis ang kalat. Doon ko rin napansin ang kulubot niyang balat, ang pagod sa mga mata, at ang bigat ng loob na pilit niyang tinatago.
Bigla akong napaiyak. Lumapit ako at niyakap siya.
“Tay, sorry po. Hindi ko dapat ginawa ‘yun. Gusto niyo lang naman akong mapakain.”
Ngumiti siya at hinaplos ang buhok ko.
“Okay lang, anak. Alam kong pagod ka lang. Pero tandaan mo, kahit matanda na ako, gusto ko pa ring maramdaman na kailangan mo pa rin ako.”
Parang tinusok ang puso ko sa mga salitang ‘yon.
Na-realize ko, hindi pala siya nasaktan sa sigaw ko, kundi sa pakiramdam na baka hindi ko na siya pinahahalagahan.
Simula noon, hindi ko na tinitingnan ang mga pagkakamali ni Tatay bilang kakulangan — kundi bilang patunay ng pagmamahal niya.
Kasi kahit di na niya kaya ang dati, sinisikap pa rin niyang magluto, mag-alaga, at magbigay, para lang maramdaman kong may uuwian akong tahanan.
Minsan, tayong mga anak nakakalimot.
Nakakalimot tayong magpasalamat.
Nakakalimot tayong magpigil ng galit.
At nakakalimot tayong ang mga magulang natin, kahit tahimik, ay patuloy na lumalaban para sa atin.
Hindi lahat ng pagkakamali nila kailangang gantihan ng sigaw.
Minsan, kailangan lang nila ng pasensya — at ng yakap.
Kaya ngayon, tuwing kumakain kami ni Tatay ng pancit canton, lagi kong sinasabing:
“Tay, lagyan mo ng konting sabaw ha. Mas masarap pala.”
At ngumingiti siya, parang walang nangyari.
Kasi gano’n magmahal ang magulang — nakakalimot sa sakit, basta ang anak ay natutong umunawa.
Dahil minsan, hindi naman talaga mali ang sinabawang pancit canton… kundi ang anak na nakakalimot magpasalamat.