Matapos ang libing ng aming nag-iisang anak na si Mia, pakiramdam ko’y tumigil ang oras. Labinlimang taong gulang pa lamang siya, puno ng pangarap, at sa isang iglap, nawala siya — parang bulang kinuha ng hangin. Ang bawat araw matapos noon ay tila isang walang katapusang gabi.
“Dapat na nating itapon lahat ng gamit niya,” paulit-ulit na sabi ng aking asawa, si Marco.
“Hindi makakatulong sa atin ‘yan. Lalo lang tayong masasaktan.”
Ngunit para sa akin, ang bawat damit, bawat libro, bawat laruan — ay mga bakas ng buhay ng anak naming nawala. Ang kwarto niya ay parang isang altar ng mga alaala. Ang amoy ng pabango niyang bulaklak, ang notebook na may mga doodle sa gilid, at ang unan niyang may bakas pa ng kanyang buhok — iyon na lang ang natitira sa akin.
Isang gabi, nang hindi ko na kaya ang paulit-ulit na pangungulit ni Marco, pumasok ako sa kwarto ni Mia upang simulan ang pamamaalam. Tahimik ang buong bahay, tanging tunog ng hangin sa labas ang naririnig. Binuksan ko ang ilaw, at para bang bumalik ako sa mga panahong buhay pa siya.
Sa ibabaw ng mesa, may nakapatong na maliit na notebook — kulay asul, paborito niya. Nang buksan ko iyon, may isang papel na nakasuksok sa pagitan ng mga pahina. Isang sulat. Ang sulat ay may pamilyar na sulat-kamay, malinis at maayos — sulat ni Mia.
“Kung nababasa mo ito, Mama, baka wala na ako. May gusto akong sabihin. Huwag mong paniwalaan lahat ng sinasabi ni Daddy. Ang totoo, natatakot ako sa kanya. Lagi siyang nagagalit… minsan nasasaktan ako. Sana mapatawad mo ako kung hindi ko na kinaya.”
Nanginginig ang mga kamay ko. Hindi ko maipaliwanag kung ano ang naramdaman ko — takot, galit, at pagkawasak. Hindi ako makapaniwala. Hindi ako makapagsalita.
Habang pinipigilan kong humikbi, isang linya pa ang nakasulat sa dulo ng liham:
“Tingnan mo sa ilalim ng kama, Mama. Naiwan ko ang ebidensya doon. Sana mahanap mo.”
Para akong binuhusan ng yelo. Mabilis kong inabot ang ilalim ng kama, nanginginig ang bawat daliri. Sa sulok, may isang lumang backpack — kulay itim, halos natabunan ng alikabok. Dahan-dahan ko itong hinila. Sa loob, may mga lumang papel, ilang resibo… at ang cellphone ni Mia.
Ang cellphone na sinabi ni Marco na “nawala” noong araw ng aksidente.
Kinilabutan ako. Pinindot ko ang power button, at sa isang himala, umilaw pa ito. Sa inbox, may isang bukas na usapan sa pagitan ni Mia at ng kanyang kaibigan na si Sofia.
📱 Mia: “Sofi, hindi ko na kaya. Lagi akong pinapagalitan ni Daddy. Sinampal niya ako kanina.”
📱 Sofia: “Ano?! Bakit di mo sabihin kay Mama mo?”
📱 Mia: “Sinabi niya, kapag nagsumbong ako… may mangyayaring masama sa amin.”
📱 Sofia: “Mia, lumabas ka muna diyan. Magpunta ka sa akin.”
📱 Mia: “Huli na, Sofi. Natatakot ako. Mahal ko si Mama. Sana maintindihan niya ako kung hindi na ako magising bukas.”
Nabitawan ko ang telepono. Ang buong katawan ko’y nanginig. Ang aksidenteng sinasabi ni Marco — ang pagkahulog daw ni Mia sa hagdan — bigla kong naalala ang mga pasa sa braso ng anak ko noon, ang mga luhang tinatago niya kapag magkasama kami sa hapag.
Kinabukasan, dumiretso ako sa pulis. Dala ko ang sulat, ang telepono, at ang bigat ng katotohanan.
Lumabas sa imbestigasyon na hindi aksidente ang nangyari. Nagkaroon ng mainit na pagtatalo si Marco at si Mia noong gabing iyon. Sinaktan niya ito — at sa takot, natumba si Mia sa hagdan. Sa halip na tumawag ng tulong, itinago niya ang lahat, nilinis ang dugo, at sinabing aksidente iyon.
Ilang linggo matapos siyang arestuhin, muling bumalik ang katahimikan sa bahay. Ngunit ibang-iba na. Hindi na ito katahimikan ng lungkot, kundi ng hustisya.
Hawak ko ngayon ang sulat ni Mia, nakalagay sa isang frame sa ibabaw ng kanyang mesa. Tuwing gabi, binubulong ko,
“Anak, natagpuan ko na ang totoo. Wala ka nang dapat ikatakot. Mapayapa ka na.”
Moral ng Kuwento:
Ang katotohanan, gaano man kalalim itago, ay laging lulutang sa oras na handa nang pakinggan ng puso ang mga bulong ng nakaraan.