Noong sampung taong gulang ako, simple lang ang buhay namin sa isang tahimik na baryo sa Bulacan. Si Papa ay mekaniko, si Mama naman ay tindera sa palengke. Magkapatid lang kami ni Kuya, at araw-araw naming aliwan ang pagpapalipad ng saranggola at pagtakbo sa bukirin.
Isang tanghaling tapat, dumating si Mama na may kasamang batang lalaki. Maputla ito, marungis, at tila ilang araw nang hindi kumakain. Nakahawak siya sa laylayan ng palda ni Mama, parang takot na takot.
“Anak,” sabi ni Mama, “ito si Eli. Wala siyang matirhan, kaya dito muna siya sa atin. Pakiusap, isama mo siya sa laro ninyo.”
Tahimik si Eli. Ni hindi man lang siya tumingin sa amin ni Kuya. Para siyang batang nawala sa sariling mundo. Gusto kong magtanong kung saan siya galing, pero nang makita kong seryoso si Mama, tumango na lang ako.
Kinagabihan, ikinuwento ni Mama na nakita raw niya si Eli sa gilid ng palengke, nakaupo sa karton, at humihikbi. Hindi raw nito maalala kung sino siya o saan nakatira. Dinala siya ni Mama sa presinto, ngunit walang tumugmang impormasyon. Kaya’t pinayuhan kami ng mga pulis na pansamantalang kupkupin siya habang naghahanap ng kamag-anak.
Lumipas ang mga araw, unti-unti naming nakasama si Eli sa lahat. Binilhan siya ni Mama ng damit, pinapaliguan, pinapakain. Bihira pa rin siyang magsalita, pero napansin kong mahilig siyang gumuhit. Madalas niyang iguhit ang isang malaking bahay na may hardin at isang batang nag-iisa sa balkonahe.
Habang tumatagal, naging parang tunay kong kapatid si Eli. Tahimik, masipag, at laging handang tumulong. Si Kuya, na noong una ay tinutukso siya, ay natutong mahalin din siya. Nang walang lumitaw na kamag-anak, pinroseso nina Mama at Papa ang pag-ampon. At mula noon, si Eli ay opisyal na naging bahagi ng pamilya.
Mabilis lumipas ang panahon. Ako’y naging guro sa bayan, si Kuya ay nagtayo ng maliit na talyer, at si Eli — siya ang pinakamatalino sa aming tatlo. Nakakuha siya ng scholarship sa Maynila at naging isang civil engineer. Lagi niyang sinasabi, “Lahat ng tagumpay ko, dahil sa inyo.”
Pagkalipas ng dalawampung taon, nagbalik si Eli mula sa isang proyekto sa ibang bansa. Nagluto si Mama ng adobo at sinigang, sabik na sabik sa muling pagkikita. Habang nagtatawanan kami sa hapag, isang itim na kotse ang huminto sa harap ng bahay.
Bumaba ang isang mag-asawang may edad na, kasama ang isang lalaki na tila abogado. Napatigil kami. Lumapit ang babae, titig na titig kay Eli, at biglang lumuhang mahina.
“Anak…” bulong niya. “Ikaw ba si Elias? Anak namin!”
Tahimik ang lahat. Napatingin kami kay Eli — litong-lito siya. Ipinakita ng abogado ang ilang lumang larawan: isang batang kasing-anyo ni Eli, mga papeles ng DNA, at pahayag ng pagkakakilanlan.
Ipinaliwanag nila na dalawampung taon na ang nakalipas mula nang mawala ang kanilang anak na si Elias Montenegro, tagapagmana ng isang malaking kumpanya sa Maynila. Nawawala siya matapos ang aksidenteng nagdulot ng matinding trauma sa ulo. Ang bata raw ay nakita sa probinsya makalipas ang ilang araw — pero noon, walang makapagsabing siya nga iyon.
Habang nagkukuwento sila, nakita ko si Mama na nanginginig ang kamay. Nilapitan niya si Eli at mahigpit na hinawakan ang balikat nito. “Hindi ko alam noon kung sino ka,” aniya, “ang alam ko lang, kailangan mo ng tahanan.”
Lumuhod ang ginang sa harap ni Mama, umiiyak. “Hindi namin kayo kailanman makakalimutan. Kung hindi dahil sa inyo, baka hindi na namin muling makita ang anak namin.”
Umupo si Eli, hawak ang ulo, tila binabaha ng alaala. Ilang saglit pa, tiningnan niya kami, saka ngumiti ng mahina.
“Wala akong maalalang nakaraan,” wika niya. “Pero kung may alam akong totoo — ito, ang bahay na ‘to, ang pamilya kong ‘to, ang tahanan ko.”
Yumakap siya kay Mama, kay Papa, kay Kuya — habang ang tunay niyang mga magulang ay nakatingin, umiiyak ngunit may ngiti sa mga mata.
Mula noon, dalawang pamilya ang naging tahanan ni Eli — ang pamilyang nagluwal sa kanya, at ang pamilyang nagpalaki sa kanya. At sa pagitan ng dalawang mundong iyon, isa lang ang totoo: ang pag-ibig na walang hinihinging kapalit.